Bezpieczeństwo w sieci: co warto wiedzieć?
Dbanie o bezpieczeństwo w sieci to podstawa, jeżeli chcemy ochronić nasze dane osobiste, poufne informacje czy pliki na komputerze. Jakie zagrożenia w Internecie czyhają na jego użytkowników i co robić, aby skutecznie się przed nimi zabezpieczyć? Sprawdźmy, co warto wiedzieć!
Jak korzystać z Internetu w bezpieczny sposób?
Zasady bezpiecznego korzystania z Internetu dotyczą każdego internauty, niezależnie od wieku. Zagrożenia czyhają nie tylko na najmłodszych użytkowników sieci, ale również na każdego z dorosłych – jeżeli nie zachowamy odpowiedniej ostrożności, wszyscy jesteśmy na nie narażeni tak samo. Korzystając z sieci, należy przede wszystkim zawsze zachowywać maksymalną czujność. Pobierając pliki, zawsze wybierajmy wyłącznie sprawdzone, wiarygodne źródła. Nie klikajmy w przypadkowe reklamy, a tym bardziej w odnośniki w podejrzanych wiadomościach e-mail – bardzo często kryją się pod nimi wirusy. Warto pamiętać również o regularnych aktualizacjach systemu, używanych przeglądarek, antywirusów i wszelkich zainstalowanych aplikacji. Niezbędne jest również korzystanie z zapory ogniowej (firewall), filtrującej niebezpieczne połączenia. Używając Internetu odpowiedzialnie, możemy mieć pewność, że nie padniemy ofiarą przestępców.
Bezpieczeństwo w sieci to temat, który powinniśmy poruszać w rozmowach z dziećmi – powinny one wiedzieć na ten temat jak najwięcej już od najmłodszych lat. Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę prowadzi od kilkunastu lat projekt Sieciaki.pl, mający edukować najmłodszych w temacie bezpieczeństwa w Internecie. Warto wspierać jej działania poprzez symboliczną wpłatę na zbiórkę organizacji bądź samodzielne zorganizowanie akcji na portalu zbiórkowym. To temat, który trzeba szerzyć – a ta fundacja robi to naprawdę dobrze!
Bankowość elektroniczna – tylko w bezpiecznym miejscu
Korzystając z bankowości elektronicznej, warto stosować weryfikację dwuetapową – oprócz loginu i hasła do konta, należy wówczas wpisać również kilkucyfrowe hasło otrzymane SMS-em. Logując się na swoje konto, zawsze należy pamiętać także o tym, aby używać wyłącznie swojego komputera bądź smartfona. Nie powinno się korzystać wówczas również z otwartych sieci Wi-Fi. Co więcej, należy zwrócić szczególną uwagę na adres strony WWW, kiedy otrzymamy wiadomość mailową lub SMS od banku. Jeżeli jest to prawdziwa instytucja finansowa, adres zawsze rozpoczyna się od wyrażenia https://. W przypadku oszustwa, zobaczymy wyrażenie http:// – łudząco podobne! Jeżeli w adresie strony do logowania nie widnieje nazwa protokołu HTTPS, mamy pewność, że ktoś chciał, abyśmy padli ofiarą oszustwa. Wówczas powinniśmy natychmiast zgłosić tę próbę zarówno pracownikom banku, jak również policjantom.
Niepewne linki oraz spam – warto uważać
Jeżeli otrzymaliśmy maila lub wiadomość na Facebooku, zawierającą podejrzany link i treść, nigdy nie powinniśmy klikać w niego „z ciekawości”. Często zdarza się, że są to wiadomości od osób, z którymi nie mieliśmy kontaktu przez dłuższy czas – już ten fakt powinno wzbudzić nasze podejrzenia. Są to najpewniej wirusy, za pośrednictwem których oszuści próbują pozyskać nasze dane. Jeśli treść danej wiadomości już od początku wydaje się nam niepewna, najlepiej od razu ją usunąć, żeby nie kliknąć w odnośnik przez przypadek. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku SMS-ów od nieznanych nadawców z podejrzanymi adresami URL. W minionym roku popularną wiadomością była ta o zatrzymaniu paczki pocztowej przez służby celne wraz z linkiem do strony DHL, która okazała się fałszywa. Co zrobić w przypadku kliknięcia w taki odnośnik i pobrania aplikacji od oszustów? Oprócz natychmiastowego zgłoszenia sprawy na policję, warto włączyć w telefonie tryb samolotowy, który zatrzyma rozsyłanie SMS-a do osób z listy kontaktów oraz zapobiegnie dalszej komunikacji z serwerami hakerów. Należy również od razu sprawdzić środki na koncie bankowym oraz zmienić hasła do wszelkich kont.
Silne hasła i ich regularna zmiana
Tworząc hasło do konta internetowego – zarówno jeśli chodzi o aplikację banku czy pocztę elektroniczną, jak również o profile w mediach społecznościowych – warto pamiętać o tym, że nie mogą być one zbyt proste. W przeciwnym razie każdy haker będzie w stanie bez trudu je rozszyfrować, włamać się na nasze konto i pozyskać potrzebne informacje. Ustalając hasło, oprócz cyfr, dużych i małych liter oraz znaków specjalnych, warto połączyć słowa w różnych językach. To jeszcze bardziej zmniejsza prawdopodobieństwo złamania hasła – a silne hasło to podstawa. Ponadto, należy pamiętać o regularnej zmianie haseł na każdym z naszych kont – np. w przypadku banku, podczas logowania cyklicznie wyświetla się przypomnienie o zmianie hasła w celu dbaniu o bezpieczeństwo.
Niezbędny program antywirusowy
Na każdym komputerze – bez wyjątku – powinien być zainstalowany sprawdzony program antywirusowy. Do wyboru mamy ich całe mnóstwo, jeśli więc chcemy chronić swoje dane – a są one niezwykle ważne – nie zapominajmy o tego rodzaju zabezpieczeniach. Wirusy mogą również zniszczyć to, co mamy na dysku, wymuszać wpłatę ogromnych kwot po sprawdzeniu naszych danych czy przesyłać w naszym imieniu szkodliwe treści naszym kontaktom. Należy pamiętać o regularnych aktualizacjach antywirusów, aby przez cały czas prawidłowo spełniały swoją funkcję. Ważne, aby używany przez nas program posiadał funkcję ochrony sieciowej w rzeczywistym czasie. Program antywirusowy skutecznie ochroni nasze dane!
Phishing, kradzieże, wirusy, przemoc – czyli zagrożenia w Internecie
Lista zagrożeń, jakie czyhają na użytkowników sieci, jest bardzo długa. Warto zapoznać się z najczęstszymi zjawiskami i niebezpieczeństwami, aby być świadomym tego, co może się przydarzyć w przypadku braku wystarczającej czujności. Przykładowo, phishing jest metodą podszywania się pod konkretną instytucję lub osobę w celu przekonania kogoś do konkretnych działań bądź zdobycia poufnych informacji. Może polegać m.in. na rozesłaniu przez oszustów odpowiednio sformułowanych wiadomości – np. mailowych – łudząco podobnych do tych, które kierują do swoich klientów np. banki. Mogą one zawierać informacje o konieczności zaktualizowania konta – na przykład za pośrednictwem przysłanego linku. Klikając w niego, dajemy oszustom dostęp do wszelkich danych i szczegółów dotyczących naszej karty kredytowej oraz konta bankowego. Inną formą oszustwa internetowego jest kradzież tożsamości. W tym przypadku sprawca również wchodzi w posiadanie naszych danych osobowych czy karty kredytowej, w celu ich wykorzystania w przestępstwach bądź w banku. W sieci narażeni jesteśmy również na atak wirusów czy tzw. Trojana – za ich pomocą przestępcy również otrzymują dostęp do prywatnych danych. Zagrożenia w Internecie dotyczą również cyberprzemocy. W dobie ciągłego życia online powinniśmy regularnie mówić głośno o tym problemie i przypominać o nim zwłaszcza osobom starszym oraz dzieciom, które nieświadome mogą wpakować się w poważne kłopoty.
Smishing – ataki przez wiadomości SMS
Smishing to nic innego, jak phishing, lecz na telefonie (SMS phishing). Tego rodzaju atak polega na rozsyłaniu fałszywych wiadomości SMS, mających nakłonić odbiorcę do podjęcia określonych działań, korzystnych dla oszusta. Mowa m.in. o podaniu swoich danych osobistych, poufnych informacji czy przekazaniu danych do konta bankowego. Widząc SMS-a wyglądającego jak ten wysyłany przez przedstawiciela banku, operatora czy kuriera, często nie zastanawiamy się nad tym, czy może to być oszustwo. Tego typu wiadomości zazwyczaj są „pilne” i wymagają natychmiastowych działań. Jeżeli kiedykolwiek otrzymamy SMS-a przypominającego te od banku, lecz cokolwiek wyda się nam nieprawidłowe – nawet jedna cyfra lub litera w treści – niezwłocznie zgłaszajmy próbę oszustwa na policję. Dzięki szybkiej reakcji przestępca może zostać namierzony zanim zdąży oszukać dużą liczbę osób.
Korzystanie z sieci wiąże się z wieloma korzyściami – daje nam odpowiedzi na wiele pytań, oferuje rozrywkę, umożliwia kontakt ze znajomymi… Jednak oprócz zalet, zawsze warto mieć na uwadze to, na jakie zagrożenia w Internecie możemy być narażeni. Zachowujmy więc czujność i pamiętajmy o wyżej wymienionych przykładach – a jeśli chcemy przyczynić się do edukacji młodych pokoleń, szerzmy temat i wspierajmy działalność odpowiednich fundacji poprzez zbiórki. Razem możemy być bezpieczni w sieci!
