Dzień książki - 10 pozycji książkowych, po które warto sięgnąć
Stworzenie listy, na której znajdą się wszystkie książki warte przeczytania, jest rzecz jasna niemożliwe. Już w 2010 roku Google oszacowało liczbę książek na świecie na zawrotną liczbę 130 milionów pozycji. Jako że pandemia i ograniczenie życia towarzyskiego sprzyja sięganiu po książkę, warto zapoznać się z tymi dziesięcioma tytułami:
1. Ikabog
Świeżutka, wydana pod koniec zeszłego roku propozycja od kultowej autorki serii o młodym czarodzieju – Jane K. Rowling. Historia powstania tej książki jest bardzo ciekawa – tekst przeleżał przeszło dekadę w szufladzie, aż pisarka postanowiła zrobić dzieciom na całym świecie prezent na osłodę trudnej sytuacji pandemicznej i lockdownu. Treść trafiła najpierw do sieci, następnie została zebrana i wydana w formie książki. Miejscem akcji jest ostoja spokojnego i dostatniego życia – Królestwo Coniemiara, rządzone przez króla Alfreda Arcydzielnego i jego podstępnego doradcę lorda Fujpluja. W królestwie wszystko jest idealne, a przynajmniej wszystko, co na południu królestwa. Na północy są Bagna, gdzie żyje legendarny potwór Ikabog i dzieją się straszne rzeczy… Poza przyjemną treścią nie sposób nie zauważyć, że książka wydana jest absolutnie przepięknie, zarówno ilustracje, jak i okładka są świetne. Wydawnictwo Media Rodzina potrafi zachwycić niebanalną estetyką. Książka, chociaż adresowana do najmłodszych, chwyta za serce również dorosłych. Rowling po raz kolejny pokazuje swój wyjątkowy talent do budowania barwnych światów, ciekawych postaci i wartkiej akcji. Książka bawi, wzrusza, a przede wszystkim wciąga i to od pierwszej strony! To zdecydowanie książka warta przeczytania.
2. Horyzont
Jakub Małecki ma wspaniały dryg do wywoływania w czytelniku wielkich emocji prostymi słowami. Książka dotyka rzadko poruszanego w polskiej literaturze zespołu stresu pourazowego, z którym zmaga się jeden z dwójki głównych bohaterów – Mariusz, który powrócił z misji w Afganistanie. Drugą bohaterką jest Zuza, która również rozprawia się z trudną przeszłością. Mimo ciężkiej tematyki książka nie przytłacza, jest znakomita, bo lekkie pióro Małeckiego sprawia, że nie sposób się od niej oderwać
3. Powrót z Bambuko
Najnowsza książka Kasi Nosowskiej, cudownie mądra i wzruszająca. Kasia przepięknym, niezwykle plastycznym językiem opowiada o krętych ścieżkach powrotu do równowagi psychicznej, z typowym dla siebie inteligentnym humorem. Choć mówi o sprawach bardzo trudnych i niekiedy przygnębiających. Jest to pozycja, którą zdecydowanie warto również wysłuchać w formie audiobooka, gdyż na nagraniu czyta ją sama autorka. Głos Kasi napełnia czytelnika przyjemnym ciepełkiem, a liczne żartobliwe wstawki pomagają oswajać trudną i bolesną tematykę.
4. 27 śmierci Toby’ego Obeda
Debiutancka książka Joanny Gierak-Onoszko. Autorka podejmuje jeden z najcięższych tematów – krzywdzenie dzieci. Wstrząsająca i do głębi poruszająca książka, opisująca autentyczne wydarzenia, które miały miejsce w XIX-wiecznej Kanadzie, gdzie przez ponad 100 lat metyskie i inuickie dzieci były siłą odbierane rodzicom i umieszczane w szkołach z internatem zlokalizowanych setki kilometrów od ich domów. Pokłosiem tych wydarzeń jest wiele pokoleń okrutnie poranionych psychicznie ludzi – „ocaleńców”, którzy przekazywali swoją traumę dzieciom i wnukom, nie będąc zdolnymi do życia w normalnym społeczeństwie. Ważna i niezwykle silnie oddziałująca na wyobraźnię lektura. Książka, którą każdy powinien przeczytać, która powinna trafić do jak największej liczby czytelników, żeby krzywda rdzennych mieszkańców Kanady nie została zapomniana.
5. Pan raczy żartować, panie Feynman! Przypadki ciekawego człowieka
Biografie nie każdemu pasują, ale nad tą zdecydowanie warto się pochylić. Richard Feynman fizyk, noblista, miał życie tak fascynujące i przebogate, że tę autobiografię czyta się z wypiekami na twarzy, jak dobrą powieść. Książka zachwyca humorem i szokuje nieprawdopodobnymi przygodami. Feynman pokazuje kapitalny dystans do siebie i do życia, jednocześnie mając w sobie cudowną ciekawość badacza, przedstawia świat z zupełnie nowej perspektywy. Równie barwnie opisuje swoje flirty i podboje miłosne, jak pracę nad bombą atomową czy eksperymenty z hipnozą i świadomym snem. Książka ta ma zdecydowanie naukowy wydźwięk, ale odnajdzie się w niej również osoba będąca całkowitym laikiem i zupełnie niezainteresowana fizyką jako taką. Feynman poza tym, że był genialnym fizykiem, był również absolutnie wyluzowanym, świetnym gościem o kapitalnym poczuciu humoru. „Pan raczy żartować panie Feynman” jest pozycją, do której bardzo chętnie się wraca, bo niesie w sobie ogrom treści, którymi nie sposób się znudzić.
6. Piaseczniki
Pozycja obowiązkowa dla każdego fana fantastyki. Autorem jest jeden z najpopularniejszych pisarzy ostatniej dekady George R.R. Martin, którego seria „Pieśń lodu i ognia” została zekranizowana w serialu „Gra o tron”. Piaseczniki to zbiór opowiadań, które czyta się z zapartym tchem, są emocjonujące i niezwykle wciągające, chociaż wzbudzają w czytelniku lekki dreszczyk. R.R. Martin umie grać na emocjach czytelnika. Obrazy, które tworzy pozostają żywe w pamięci bardzo długo. Tytułowe opowiadanie „Piaseczniki” jest mroczną historią człowieka o nazwisku Simon Kress, który był zapamiętałym hodowcą, a w zasadzie kolekcjonerem zwierząt. Poszukując nowych okazów do swojej kolekcji, w tajemniczym sklepie zoologicznym natrafił na przedziwne, kosmiczne istoty – piaseczniki, których hodowla okazała się dość ryzykowna… Książka została wydana w 1998 roku i w przeciwieństwie do „Pieśni Lodu i Ognia” jest krótką i bardzo szybką i wartą do przeczytania pozycją.
7. Zabić drozda
Klasyczna pozycja, której problematyka pozostaje wciąż aktualna. Piękna, wzruszająca powieść Lee Harper, która daje do myślenia i zostaje w pamięci na długo. Książka ukazuje świat widziany oczami małego dziecka – dziewczynki zwanej Smykiem, dzięki czemu, chociaż dotyka trudnych tematów jak nietolerancja i uprzedzenia rasowe, jest to historia opowiedziana w prostych słowach. Mądra, przepiękna, chociaż momentami przygnębiająca lektura.
8. Kółko się pani urwało
Kapitalna przezabawna komedia kryminalna Jacka Galińskiego, której główną bohaterką jest polska emerytka. Zofia Wilońska jest skąpą, irytującą, mściwą i podłą staruszką, która jednak zaradnością i pokrętną filozofią życiową w mig podbija serce czytelnika. Błyskotliwa, zaskakująca fabuła i oryginalna koncepcja książki sprawia, że historię tę pochłania się na jednym wdechu.
9. Gwiazd naszych wina
Ciepła, wzruszająca historia o pięknej nastoletniej miłości. Adresowana do młodych ludzi, niemniej spodoba się również starszym czytelnikom, John Green w cudowny sposób tworzy bohaterów swoich książek, nadaje im niecodzienne cechy charakteru, oryginalne hobby i zawsze obdarza ich błyskotliwym poczuciem humoru. Motywem przewodnim książki Gwiazd naszych wina jest choroba nowotworowa Hazel Grace - głównej bohaterki, lecz mimo to książka jest dość lekka i przyjemna, chociaż momentami smutna, to nie w przytłaczający sposób.
10. Factfulness. Dlaczego świat jest lepszy, niż myślimy, czyli jak stereotypy zastąpić realną wiedzą
Kapitalna pozycja, którą przeczytać powinien każdy - w czasie przytłoczenia złymi wiadomościami, pilnie potrzebne jest nam coś dobrego i krzepiącego, co pozwoli się oderwać i zobaczyć, ze wcale nie jest tak źle jak kreują to media. Hans Rosling, którego przemówienia od wielu lat inspirują miliony użytkowników kanału YouTube na całym świecie, zebrał w swojej książce masę pozytywnych, krzepiących informacji, które dają otuchę, wywołują entuzjazm i poczucie, że nasza planeta wcale nie pędzi ku zagładzie, jak zwykło się sugerować. Autor dowodzi, że nawet ludzie znakomicie wykształceni, sprawujący władze, naukowcy, nie mają świadomości i pełnego obrazu rzeczywistej sytuacji na świecie, ulegając zbiorowemu złudzeniu i poczuciu permanentnego zagrożenia, który nasz gatunek uwielbia sobie fundować. W 2018 roku ebook Factfulness otrzymali w prezencie od Billa Gatesa wszyscy absolwenci szkół wyższych w USA, ponieważ to jedna z jego ulubionych książek i uznał, że jest na tyle ważna, że każdy z tych młodych ludzi powinien ją przeczytać.
Czy grozi nam upadek czytelnictwa?
Czytelnictwo w Polsce jest na załamującym poziomie, a z roku na rok jest coraz gorzej. Jedynie niecałe 20% dorosłych Polaków sięgnęło w zeszłym roku po książkę (w porównaniu Czechów, Niemców, Anglików czy Skandynawów, gdzie minimum jedną książkę rocznie czyta 70-80% dorosłych!).
Natomiast badania wykazują, że dzieci czytające dla przyjemności, wyraźnie przewyższają nieczytających rówieśników intelektualnie, mogą w ten sposób nadrabiać braki w rozwoju umysłowym, które są efektem m.in. zaniedbań wynikających z niskiego statusu społecznego, czytanie ma więc wartość nieocenioną. Jeśli kochasz książki, lubisz je recenzować, polecać, wspierać i zachęcać ludzi (zwłaszcza młodych!) do czytania, ale nie masz zasobów na to, aby się temu poświęcić, pomyśl o internetowej zbiórce na ten cel! Sponsorowany blog, organizacja spotkań z autorami czy choćby akcje czytania dzieciom bajek, to rewelacyjne sposoby na propagowanie czytelnictwa, zwłaszcza jeśli takie działania będą w odpowiedni sposób wspierane finansowo.